داستان آزمایش :
22سپتامبر سال 1648 در یکی از روستاهای فرانسه بود که گروهی به سرپرستی «پریه» در حالی که چند لوله ی بلند شیشه ای و ظرف شیشه ای و یک بطری پر از جیوه با خود حمل می کردند وارد یک صومعه شدند. در آنجا پریه دو لوله را پر از جیوه کرد و آن را به دقت بدون آنکه هوا وارد آن شود به داخل ظرف پر از جیوه وارون کرد. بدون آنکه لوله ها را از جیوه بیرون بکشد آنها را در کنار هم قرار داد وی مشاهده کرد که ارتفاع آنها برابر است ولی ارتفاع آنها از سطح جیوه (26 اینچ و سه خط و نیم) بالاتر است. از پدر روحانی خواست که گاه گاه به آن ها سر بزند و ببیند که تغییر کرده است! آنها این آزمایش را در مناطق مختلف امتحان کرد و مشاهده کردند که سطح جیوه تغییر کرده است.
این آزمایش را اولین بار پاسکال به راه انداخت ، پریه و گروهش همگی سببی بودند. پاسکال هم خودش کار «اوانجلیسا» شاگرد گالیله را مطالعه کرده بود؛ اما چون پاسکال خود معلول بود این موضوع را به همسر خواهرش نوشت.
اگر چه جو را غالاً طوری تصور می کنیم که به طرف پایین فشار می آورد ولی فشار هوا بر تمامی جهات است. برای روشن کردن این موضوع یک یک جعبه را در نظر بگیرید و یک حجم مکعبی فرضی در درون آن فرض کنید (وسط جعبه). اگر بر تمامی جهات نیرو وارد نمی شد وهم دیگر را خنثی نمی کردند می بایست که جسم به طرف یکی از نیروها به حرکت در بیاید. جالب ترین مثال برای این موضوع داستان «اوتوفون گریکه» شهردار «ماگدبورگ» در قرن هفدهم برای امپراتور و درباریانش بود: وی چند تلمبه ی خوب ساخت دو نیم کره ی تو خالی را از جنس برُنز قالب گیری کرد و آنها را با مخلوطی از موم گریس و ترپانتین درزبندی کرد. وقتی که هوای داخل آنها بیرون آمد در دو طرف دو دسته اسب هشت تایی نتوانستند دو نیم کره را از هم جدا کنند.
نظرات شما عزیزان: